حکم شک بین رکعت دوم و سوم نماز ظهر و عصر چیست؟

fatemeh110

12:37:38 1401/02/29

یکی از متداولترین شکهای صحیح در نماز ، شک بین دو و سه در نماز چهار رکعتی است. به این صورت که نمازگزار بعد از سر برداشتن از سجدۀ دوم شک کند که دو رکعت نماز خوانده یا سه رکعت . که باید بنا را بر این بگذارد که سه رکعت خوانده و یک رکعت دیگر بخواند و نماز را تمام کند و بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته بجا بیاورد. شکل دیگری از شکهای صحیح، شک بین دو و چهار بعد از سربرداشتن از سجدۀ دوم نماز است که در این صورت باید بنا را بر این بگذارد که چهار رکعت خوانده و نماز را تمام کند و بعد از نماز، دو رکعت نماز احتیاط ایستاده بخواند. همچنین اگر نمازگزار بعد از سربرداشتن از سجدۀ دوم شک کند که دو رکعت خوانده یا سه رکعت یا چهار رکعت ، باید بنا را بر چهار رکعت بگذارد و بعد از اتمام نماز ابتدا دو رکعت نماز احتیاط ایستاده و سپس دو رکعت نماز احتیاط نشسته بخواند. علاقه مندان میتوانند سایر موارد شکهای صحیح را در مسئله شماره 1199 رسالۀ امام خمینی (ره ) مطالعه کنند.

0 پسند

fatemeh110

12:36:30 1401/02/29

شک بین دو و سه و چهار بعد از داخل شدن در سجده دوّم، که باید بنا را بر چهار بگذارد، و بعد از نماز دو رکعت نماز احتیاط ایستاده، و بعد دو رکعت نشسته به‌جا آورد.

اگر بعد از ایستادن شک کند که دو سجده را به‌جا آورده یا نه، و در همان موقع یکی از شک‌هایی که اگر بعد از تمام شدن دو سجده اتفاق بیفتد صحیح می‏باشد، برای او پیش آید، مثلاً شک کند که دو رکعت خوانده یا سه رکعت، چنانچه به دستور آن شک عمل کند، نمازش صحیح است. ولی اگر موقعی که تشهّد می‏خواند یکی از آن شک‌ها اتفاق بیفتد، اگر شک او بین دو و سه باشد نماز باطل است، و اگر بین دو و چهار یا دو و سه و چهار باشد نماز صحیح است، و به دستور شک باید عمل کند.

منبع: پایگاه اطلاع رسانی آیت الله سیستانی

0 پسند

atefeh

10:48:24 1401/02/29

٥- شک امام و ماموم

١١٩٢ اگر امام جماعت در شماره رکعتهاى نماز شک کند، مثلا شک کند که سه رکعت ‏خوانده يا چهار رکعت چنانچه ماموم يقين يا گمان داشته باشد که چهار رکعت‏خوانده و به امام بفهماند که چهار رکعت‏خوانده است امام بايد نماز را تمام کند و خواندن نماز احتياط لازم نيست و نيز اگر امام يقين يا گمان داشته باشد که چند رکعت‏خوانده است و ماموم در شماره رکعتهاى نماز شک کند بايد به شک خود اعتنا ننمايد.

٦- شک در نماز مستحبى

١١٩٣ اگر در شماره رکعتهاى نماز مستحبى شک کند چنانچه طرف بيشتر شک نماز را باطل مى‏کند بايد بنا را بر کمتر بگذارد، مثلا اگر در نافله صبح شک کند که دو رکعت‏خوانده يا سه رکعت بايد بنا بگذارد که دو رکعت‏خوانده است و اگر طرف بيشتر شک نماز را باطل نمى‏کند، مثلا شک کند که دو رکعت‏خوانده يا يک رکعت،به هر طرف شک عمل کند نمازش صحيح است.

١١٩٤ کم شدن رکن نافله را باطل مى‏کند بنابر احتياط واجب، ولى زياد شدن رکن آن را باطل نمى‏کند، پس اگر يکى از کارهاى نافله را فراموش کند و موقعى يادش بيايد که مشغول رکن بعد از آن شده بايد آن کار را انجام دهد و دوباره آن رکن را بجا آورد، مثلا اگر در بين رکوع يادش بيايد که سوره را نخوانده بايدبرگردد و سوره را بخواند و دوباره به رکوع رود.

١١٩٥ اگر در يکى از کارهاى نافله شک کند خواه رکن باشد يا غير رکن چنانچه محل آن نگذشته بايد بجا آورد و اگر محل آن گذشته به شک خود اعتنا نکند.

١١٩٦ اگر در نماز مستحبى دو رکعتى گمانش به سه رکعت‏يا بيشتر برود يا گمانش به دو رکعت‏يا کمتر برود بايد به همان گمان عمل کند، مگر آن که موجب بطلان باشد که در اين صورت گمان، حکم شک را دارد، مثلا اگر گمانش به يک رکعت مى‏رود احتياطا بايد يک رکعت ديگر بخواند.

١١٩٧ اگر در نماز نافله کارى کند که براى آن سجده سهو واجب مى‏شود يا يک سجده يا تشهد را فراموش نمايد لازم نيست بعد از نماز سجده سهو يا قضاى سجده و تشهد را بجا آورد.

١١٩٨ اگر شک کند که نماز مستحبى را خوانده يا نه، چنانچه آن نماز مثل نماز جعفر طيار وقت معين نداشته باشد بنا بگذارد که نخوانده است و همچنين است اگر مثل نافله يوميه وقت معين داشته باشد و پيش از گذشتن وقت‏شک کند که آن را بجاآورده يا نه، ولى اگر بعد از گذشت وقت‏شک کند که خوانده است‏يا نه، به شک خود اعتنا نکند.

منبع: دانشگاه علوم پزشکی سبزوار

0 پسند

atefeh

10:45:45 1401/02/29

٢- شک بعد از سلام

١١٧٩ اگر بعد از سلام نماز شک کند که نمازش صحيح بوده يا نه ، مثلا شک کند رکوع کرده يا نه يا بعد از سلام نماز چهار رکعتى شک کند که چهار رکعت‏خوانده يا پنج رکعت به شک خود اعتنا نکند، ولى اگر هر دو طرف شک او باطل باشد، مثلا بعد از سلام نماز چهار رکعتى شک کند که سه رکعت‏خوانده يا پنج رکعت، نمازش باطل است.

شک بعد از وقت

١١٨٠ اگر بعد از گذشتن وقت نماز شک کند که نماز خوانده يا نه يا گمان کند که نخوانده، خواندن آن لازم نيست ولى اگر پيش از گذشتن وقت‏شک کند که نماز خوانده يا نه يا گمان کند که نخوانده، بايد آن نماز را بخواند، بلکه اگر گمان کند که خوانده، بايد آن را بجا آورد.

١١٨١ اگر بعد از گذشتن وقت‏شک کند که نماز را درست‏خوانده يا نه، به شک خود اعتنا نکند.

١١٨٢ اگر بعد از گذشتن وقت نماز ظهر و عصر بداند چهار رکعت نماز خوانده ولى نداند به نيت ظهر خوانده يا به نيت عصر بايد چهار رکعت نماز قضا به نيت نمازى که بر او واجب است بخواند.

١١٨٣ اگر بعد از گذشتن وقت نماز مغرب و عشا بداند يک نماز خوانده ولى نداند سه رکعتى خوانده يا چهار رکعتى بايد قضاى نماز مغرب و عشا را بخواند.

٤- کثير الشک (کسى که زياد شک مى‏کند)

١١٨٤ اگر کسى در يک نماز سه مرتبه شک کند يا در سه نماز پشت‏سر هم مثلا در نماز صبح و ظهر و عصر شک کند، کثيرالشک است و چنانچه زياد شک کردن اواز غضب يا ترس يا پريشانى حواس نباشد به شک خود اعتنا نکند.

١١٨٥ کثيرالشک اگر در بجا آوردن چيزى شک کند چنانچه بجا آوردن آن نماز را باطل نمى‏کند بايد بنا بگذارد که آن را بجا آورده، مثلا اگر شک کند که رکوع کرده يا نه بايد بنا بگذارد که رکوع کرده است و اگر بجا آوردن آن نماز را باطل مى‏کند بايد بنا بگذارد که آن را انجام نداده، مثلا اگر شک کند که يک رکوع کرده يا بيشتر چون زياد شدن رکوع نماز را باطل مى‏کند بايد بنا بگذارد که بيشتر از يک رکوع نکرده است.

١١٨٦ کسى که در يک چيز نماز زياد شک مى‏کند چنانچه در چيزهاى ديگر نماز شک کند بايد به دستور آن عمل نمايد ، مثلا کسى که زياد شک مى‏کند سجده کرده يا نه، اگر در بجا آوردن رکوع شک کند بايد به دستور آن رفتار نمايد يعنى اگر ايستاده، رکوع را بجا آورد و اگر به سجده رفته، اعتنا نکند.

١١٨٧ کسى که در نماز مخصوصى مثلا در نماز ظهر زياد شک مى‏کند اگر در نماز ديگر مثلا در نماز عصر شک کند بايد به دستور شک رفتار نمايد.

١١٨٨ کسى که وقتى در جاى مخصوصى نماز مى‏خواند زياد شک مى‏کند اگر در غير آن جا نماز بخواند و شکى براى او پيش آيد به دستور شک عمل نمايد.

١١٨٩ اگر انسان شک کند که کثيرالشک شده يا نه، بايد به دستور شک عمل نمايد و کثيرالشک تا وقتى يقين نکند که به حال معمولى مردم برگشته بايد به شک خود اعتنا نکند.

١١٩٠ کسى که زياد شک مى‏کند اگر شک کند رکنى را بجا آورده يا نه و اعتنا نکند بعد يادش بيايد که آن را بجا نياورده چنانچه مشغول رکن بعد نشده بايد آن را بجا آورد و اگر مشغول رکن بعد شده نمازش باطل است، مثلا اگر شک کند رکوع کرده يا نه و اعتنا نکند چنانچه پيش از سجده يادش بيايد که رکوع نکرده بايد رکوع کند و اگر در سجده يادش بيايد نمازش باطل است.

١١٩١ کسى که زياد شک مى‏کند اگر شک کند چيزى را که رکن نيست بجا آورده يا نه و اعتنا نکند و بعد يادش بيايد که آن را بجا نياورده چنانچه از محل بجا آوردن آن نگذشته بايد آن را بجا آورد و اگر از محل آن گذشته نمازش صحيح است، مثلا اگر شک کند که حمد خوانده يا نه و اعتنا نکند چنانچه در قنوت يادش بيايد که حمد نخوانده بايد بخواند و اگر در رکوع يادش بيايد نماز او صحيح است.

منبع: دانشگاه علوم پزشکی سبزوار

0 پسند

atefeh

10:44:49 1401/02/29

شکيات

شکيات نماز ٢٣ قسم است: هشت قسم آن شکهايى است که نماز را باطل مى‏کند، و به شش قسم آن نبايد اعتنا کرد، و نه قسم ديگر آن صحيح است.

شکهاى باطل

١١٦٥ شکهايى که نماز را باطل مى‏کند از اين قرار است: اول: شک در شماره رکعتهاى نماز دو رکعتى مثل نماز صبح و نماز مسافر، ولى شک در شماره رکعتهاى نماز مستحب دو رکعتى و بعضى از نمازهاى احتياط نماز را باطل نمى‏کند. دوم: شک در شماره رکعتهاى نماز سه رکعتى. سوم: آنکه در نماز چهار رکعتى شک کند که يک رکعت‏خوانده يا بيشتر. چهارم: آنکه در نماز چهار رکعتى پيش از تمام شدن سجده دوم شک کند که دو کعت‏خوانده يا بيشتر . (تفصيل اين مساله در صورت چهارم مساله ١١٩٩ بيان شده است، مراجعه شود. پنجم: شک بين دو و پنج‏يا دو و بيشتر از پنج. ششم: شک بين سه و شش يا سه و بيشتر از شش. هفتم: شک در رکعتهاى نماز که نداند چند رکعت‏خوانده است. هشتم: شک بين چهار و شش يا چهار و بيشتر از شش چه پيش از تمام شدن سجده دوم باشد يا بعد از آن. ولى اگر بعد از سجده دوم شک بين چهار و شش يا چهار و بيشتر از شش براى او پيش آيد احتياط مستحب آن است که بنابر چهار بگذارد و نماز را تمام کند و بعد از نماز دو سجده سهو بجا آورد و نماز را هم دوباره بخواند.

١١٦٦ اگر يکى از شکهاى باطل کننده براى انسان پيش آيد نمى‏تواند نماز را به هم بزند، ولى اگر به قدرى فکر کند که شک پا برجا شود، به هم زدن نماز مانعى ندارد.

شکهايى که نبايد به آنها اعتنا کرد

١١٦٧ شکهايى که نبايد به آنها اعتنا کرد از اين قرار است: اول: شک در چيزى که محل بجا آوردن آن گذشته است، مثل آنکه در رکوع شک کند که حمد را خوانده يا نه. دوم: شک بعد از سلام نماز. سوم: شک بعد از گذشتن وقت نماز. چهارم: شک کثيرالشک، يعنى کسى که زياد شک مى کند. پنجم: شک امام در شماره رکعتهاى نماز در صورتى که ماموم شماره آنها را بداند و همچنين شک ماموم در صورتى که امام شماره رکعتهاى نماز را بداند. ششم: شک در نماز مستحبى.

١- شک در چيزى که محل آن گذشته است

١١٦٨ اگر در بين نماز شک کند که يکى از کارهاى واجب آن را انجام داده يا نه مثلا شک کند که حمد خوانده يا نه چنانچه مشغول کارى که بايد بعد از آن انجام دهد نشده بايد آنچه را که در انجام آن شک کرده بجا آورده و اگر مشغول کارى که بايدبعد از آن انجام دهد شده به شک خود اعتنا نکند.

١١٦٩ اگر در بين خواندن آيه‏اى شک کند که آيه پيش را خوانده يا نه، يا وقتى آخر آيه را مى‏خواند شک کند که اول آن را خوانده يا نه بايد به شک خود اعتنا نکند.

١١٧٠ اگر بعد از رکوع يا سجود شک کند که کارهاى واجب آن مانند ذکر و آرام بودن بدن را انجام داده يا نه بايد به شک خود اعتنا نکند.

١١٧١ اگر در حالى که به سجده مى‏رود شک کند که رکوع کرده يا نه يا شک کند که بعد از رکوع ايستاده يا نه، به شک خود اعتنا نکند.

١١٧٢ اگر در حال برخاستن شک کند که تشهد را بجا آورده يا نه بايد اعتنا نکند، ولى اگر شک کند که سجده را بجا آورده يا نه بايد برگردد و بجا آورد.

١١٧٣ کسى که نشسته يا خوابيده نماز مى‏خواند اگر موقعى که حمد يا تسبيحات مى‏خواند شک کند که سجده يا تشهد را بجا آورده يا نه، بايد به شک خود اعتنا نکند و اگر پيش از آن که مشغول حمد يا تسبيحات شود شک کند که سجده يا تشهد را بجا آورده يا نه، بايد بجا آورد.

١١٧٤ اگر شک کند که يکى از رکنهاى نماز را بجا آورد يا نه، چنانچه مشغول کارى که بعد از آن است نشده بايد آن را بجا آورد، مثلا اگر پيش از خواندن تشهد شک کند که دو سجده را بجا آورده يا نه، بايد بجا آورد و چنانچه بعد يادش بيايدکه آن رکن را بجا آورده بوده چون رکن زياد شده نمازش باطل است.

١١٧٥ اگر شک کند عملى را که رکن نيست بجا آورده يا نه، چنانچه مشغول کارى که بعد از آن است نشده بايد آن را بجا آورد، مثلا اگر پيش از خواندن سوره شک کند که حمد را خوانده يا نه بايد حمد را بخواند و اگر بعد از انجام آن يادش بيايد که آن را بجا آورده بوده چون رکن زياد نشده نماز صحيح است.

١١٧٦ اگر شک کند که رکنى را بجا آورده يا نه، چنانچه مشغول تشهد است اگر شک کند که دو سجده را بجا آورده يا نه، بايد به شک خود اعتنا نکند و اگر يادش بيايد که آن رکن را بجا نياورده در صورتى که مشغول رکن بعد نشده بايد آن را بجاآورد و اگر مشغول رکن بعد شده نمازش باطل است مثلا اگر پيش از رکوع رکعت بعد يادش بيايد که دو سجده را بجا نياورده بايد بجا آورد و اگر در رکوع يا بعداز آن يادش بيايد نمازش باطل است.

١١٧٧ اگر شک کند عملى را که رکن نيست بجا آورده يا نه، چنانچه مشغول کارى که بعد از آن است‏شده بايد به شک خود اعتنا نکند، مثلا موقعى که مشغول خواندن سوره است اگر شک کند که حمد را خوانده يا نه، بايد به شک خود اعتنا نکند و اگربعد يادش بيايد که آن را بجا نياورده در صورتى که مشغول رکن بعد نشده بايد بجاآورد و اگر مشغول رکن بعد شده نمازش صحيح است، بنابراين اگر مثلا در قنوت يادش بيايد که حمد را نخوانده بايد بخواند و اگر در رکوع يادش بيايد نماز او صحيح است.

١١٧٨ اگر شک کند که سلام نماز را گفته يا نه يا شک کند درست گفته يا نه ، چنانچه مشغول تعقيب نماز يا مشغول نماز ديگر شده، يا به واسطه انجام کارى که نماز را به هم مى‏زند از حال نمازگزار بيرون رفته بايد به شک خود اعتنا نکند و اگر پيش از اينها شک کند بايد سلام را بگويد ، اما اگردر صحيح گفتن سلام شک کند در هر صورت بايد به شک خود اعتنا ننمايد چه مشغول کارد يگر شده باشد يا نه.

0 پسند

حکم شک بین رکعت دوم و سوم نماز ظهر و عصر چیست؟

کهکشان احکام شرعی