متاورس (metaverse) دقیقا چیست؟

یک روز زندگی در دنیای متاورس چگونه است؟

کاربر فیزیکی در دنیای واقعی می تواند یک روز کامل را در جهان مجازی متاورس بگذراند. کاربری صبح روبروی لپ تاپ خود می نشیند، آنگاه یک آواتار سه بعدی از خود می سازد. این آواتار نماد دیجیتالی کاربر است که می تواند به راحتی در دنیای مجازی به گشت و گذار بپردازد. این آواتار به صورت مجازی به اداره محل کار خود رفته و در آنجا مشغول کار می شود. پس از رسیدگی به کارهای روزانه، از غرفه مجازی برای خود بلیت کنسرت مجازی را تهیه می کند. سپس همراه با آواتارهایی که نمادهای دیجیتالی دوستانش می باشند و با گروهی از صدها آواتار دیگر در کنسرت حضور به هم می رسانند.

پس از پایان کنسرت به گشت و گذار در غرفه های مجازی خرید لوازم می پردازد. آواتار می تواند با پرداخت ارز رمزنگاری مورد قبول سامانه، یک لباس مجازی برای خود خریده و با پوشیدن آن ظاهری دیگر برای خود بسازد. سپس فروشنده از طریق پیک واقعی، لباس را به دست کاربر واقعی برساند. آواتار می تواند لباس مجازی که خرید کرده به آواتار دوست خود قرض بدهد. همچنین می تواند به صورت مجازی سفارش خرید لباسی را ثبت کرده و وجه آن را بپردازد.

در این نمونه ساده مشاهده می کنید که بسیاری از اینترفیس های ارتباطی، اجرای زنده نمایش ها، ارزهای رمزنگاری، تجارت الکترونیک و داده های مختلف به اشتراک گذاشته شده است. در صورتی که شرکت های ارائه دهنده این تسهیلات با هم سازگاری و تطابق داشته باشند، ارتباطات چند طرفه و فعل و انفعالات متاورس درست کار می کند. به عنوان نمونه آواتارها بتوانند با هم ارتباط برقرار کرده و لباس های همدیگر را قرض بگیرند.

واژه متاورس از کجا آمده است؟

واژه متاورس برای نخستین بار در رمان علمی تخیلی «سقوط برف» (Snow crash) اثر «نیل استیونسن» (Neal Stephenson) که در سال ۱۹۹۲ نوشته شده، ابداع و بیان شده است. در این رمان انسان‌ها به‌عنوان آواتارهای قابل‌برنامه‌ریزی با یکدیگر و همچنین با عامل‌های نرم‌افزاری در یک محیط مجازی سه‌بعدی که در حقیقت استعاره‌ای از دنیای حقیقی است، تعامل برقرار می‌کنند. در حقیقت استیونسن از این واژه برای توصیف نسل جدیدی از اینترنت بر پایه واقعیت مجازی استفاده کرده است.

متاورس خلق‌شده توسط استیونسن به عنوان یک محیط شهری با جاده‌ای به عرض ۱۰۰ متر برای مخاطبین توصیف شده است. این ملک مجازی به گروهی تخیلی تعلق دارد و امکان خریداری آن توسط سایر افراد و همچنین ساخت‌وساز در آن امکان‌پذیر است.

در محیطی که در این رمان ترسیم شده است، کاربران می‌توانند با استفاده از وسیله‌ای شبیه به عینک ایمنی مجهز به یک نمایشگر واقعیت مجازی باکیفیت وارد دنیای متاورس شوند و آن را از دیدگاه اول‌شخص تجربه کنند. استیونسن در رمان خود ما را با موجوداتی شبیه به موجودات افسانه‌ای آشنا می‌کند که همیشه با متاورس در ارتباط هستند.

در متاورس رمان سقوط برف افراد می‌توانند در غالب آواتارها به هر شکلی که دوست دارند ظاهر شوند؛ بنابراین شاید منشأ ایده استفاده از آواتارها در متاورس همین رمان باشد. تنها محدودیت ایجاد شده برای آواتارهای ساکن دنیای مجازی رمان، ارتفاعی است که می‌توانند در آن رفت‌وآمد کنند. ساکنان این دنیای مجازی می‌توانند درست مانند انسان‌های دنیای واقعی این طرف و آن طرف بروند یا از وسایل نقلیه استفاده کنند. جالب است بدانید که استیونسن در دنیای مجازی خود منوریلی با ایستگاه‌های مختلف را نیز قرار داده است.

در مورد ریشه کلمه «متاورس» (Metaverse) هم باید بگوییم این کلمه در حقیقت ترکیبی از کلمه یونانی Meta و کلمه انگلیسی Universe است. کلمه یونانی Meta در حقیقت پیشوندی به معنی «پس از...» یا فراتر و کلمه انگلیسی Universe هم به معنی جهان هستی است؛ بنابراین اگر بخواهیم کلمه یونانی انگلیسی متاورس را به‌صورت تحت‌الفظی به فارسی ترجمه کنیم، باید آن را «فراتر از جهان هستی» ترجمه کنیم.

منبع: دیجیاتو

مِتاوِرس (به انگلیسی: Metaverse) یا گاهی فراجهان، فرضیه‌ای از نسل بعدی اینترنت است که از محیط‌های مجازی سه بعدی آنلاین غیرمتمرکز و پایدار تشکیل می‌شود. این دنیای مجازی از طریق هدست‌های واقعیت مجازی، عینک‌های واقعیت افزوده، گوشی‌های هوشمند، رایانه‌های شخصی و کنسول‌های بازی قابل دسترسی خواهد بود. 

متاورس، به شکلی محدود در حال حاضر در پلتفرم‌هایی مانند وی‌آر چت یا بازی‌های ویدیویی مانند زندگی دوم وجود دارد. همچنین می‌توان به فیلم بازیکن شماره یک آماده (فیلم) و همچنین انیمه سورت آرت آنلاین اشاره کرد.

درحال حاضر شرکت‌هایی مانند متا پلتفرمز، روبلاکس، اپیک گیمز و مایکروسافت، در حال سرمایه‌گذاری بر روی تحقیقات و توسعهٔ فناوری‌های مرتبط با متاورس هستند.

ریشه نام متاورس

متاورس از دو واژهٔ "مِتا" (Meta) به معنی فراتر و "یونیورس" (Universe) به معنی جهان تشکیل شده. در کل، معنی واژهٔ متاورس، "فرا جهان" (Metaverse) است. نیل استیونسن (Neal Stephenson) اولین بار در کتاب خود به نام سقوط برف (Snow Crash) در سال ۱۹۹۲ از واژه متاورس استفاده و آن را یک دنیای مجازی سه بعدی متشکل از آواتار مردمان واقعی توصیف کرد. در این داستان، دو نفر راننده تحویل کالا برای نجات خود از یک ویران‌شهر سرمایه‌داری، در دنیای متاورس سفر می‌کنند.

ویکی پدیا

تصور کنید که اینترنت زنده شده یا دست‌کم به صورت سه بُعدی ارائه شده است. در این صورت یک «محیط مجازی» شکل می‌گیرد که می‌توانید به جای تماشای آن روی صفحه نمایش، وارد آن بشوید. بدین ترتیب، با دنیایی از بخش‌های مجازی بی‌پایان و به هم پیوسته مواجه می‌شوید که در آن افراد می‌توانند با استفاده از هدست‌های واقعیت مجازی، عینک‌های واقعیت افزوده، برنامه‌های گوشی‌های هوشمند و یا سایر ابزارهای مشابه یکدیگر را ملاقات کنند، با هم درس بخوانند و کار و بازی کنند. این دنیای جدید همچنین جنبه‌های دیگر زندگی برخط (‌آنلاین) مانند خرید و فعالیت در رسانه‌های اجتماعی را نیز در بر می‌گیرد.

در واقع با اتصال و تجمیع جنبه‌های برخط در یک جهان یکپارچه مجازی، انسان‌ها قادر خواهند بود که زندگی مجازی خود را به همان شیوه زندگی فیزیکی خود ادامه دهند، مثلا به یک کنسرت مجازی و یک سفر آنلاین بروند، اثر هنری مجازی خلق کنند، یا از نمایشگاه این گونه آثار هنری بازدید کنند و در جریان خرید یک لباس دیجیتال آن را امتحان کنند.

همچنین در جریان دورکاری، همکاران فعال در یک شرکت می‌توانند به جای دیدن و شنیدن یکدیگر با استفاده از تماس‌های صوتی و تصویری با هم در یک دفتر مجازی کار کنند و از حضور یکدیگر بهره‌مند شوند. فیس‌بوک نرم‌افزار ایجاد اتاق‌کارهای مجازی را به نام هاریزون ورک‌رومز (Horizon Workrooms) راه‌اندازی کرده که با استفاده از هدست‌های واقعیت مجازی موسوم به اوکیولس (Oculus) که حدود ۳۰۰ دلار قیمت دارد، قابل اجراست.

اما تنها فیس‌بوک نیست که در حوزه متاورس فعال شده، شرکت‌های مایکروسافت و اِن‌ویدیا (Nvidia) نیز وارد فرا دنیا شده‌اند ولی هنوز نحوه اتصال بسترهای برخط ( پلتفرم‌های آنلاین) شرکت‌های فناوری شناسایی نشده است. چرا که متاورس یک فضای یکپارچه مجازی است شرکت‌های فعال در آن ناگزیرند که در مورد استاندارد مشخصی برای ارائه فضاهای زیر مجموعه فرا جهان به توافق برسند.

مارک زاکربرگ، بنیانگذار و مدیرعامل فیسبوک که اخیرا نام این شرکت را به «متا» تغییر داده، معتقد است که متاورس نسل بعدی اینترنت است که با افزایش مشارکت شرکت‌ها پیشرفت زیادی خواهد داشت و بخش بزرگی از اقتصاد دیجیتال را از آن خود خواهد کرد.