مواد اولیه و ترکیب پایه تهیه ترخینه قبل از گفتن درباره‌ی آ...
مواد اولیه و ترکیب پایه تهیه ترخینه
قبل از گفتن درباره‌ی آش ترخینه به سبک اهالی لرستان، کمی از «ترخینه» بگوییم. ترخینه از مواد غذایی کهن و قدیمی ایرانیان بوده است. اسم «ترخینه» در لغت‌نامه‌ی زمخشری، زبان‌شناس و ادیب برجسته‌ی ایرانی قرن یازدهم آمده که پی به قدمتش می‌بریم و احتمالا از همان زمان یا شاید کمی قبل از آن تا امروز این ماده‌ی ارزشمند از سفره‌ی ایرانیان کم نشده و به قوت خود باقی مانده است.
ترخینه به‌ویژه در استان‌های لرستان،کردستان، ایلام، کرمانشاه، همدان و مرکزی پرطرفدار بوده و به گویش محلی به این محصول دوینه، ترخنه، ترینه، ته‌رخینه، ته‌رخنه و ته‌رخوانه وکشگینه هم می‌گویند.
ترکیب پایه و اولیه‌ی ترخینه دو ماده غذایی است: یکی گندم نیم‌کوفته یا بلغور شده و مایعی مانند دوغ، شیر، آب‌انار، آب‌غوره و غیره. مردم این مناطق گاهی بر اساس حال و هوا و ذایقه‌‌شان، برای مزه و رنگ بیشتر به آن ادویه یا سبزیجاتی مثل زردچوبه، پونه یا برگ‌های شلغم هم می‌زنند.
شیوه‌ی تهیه‌ی آن معمولا به این ترتیب است که ترخینه‌پزان، بلغور گندم را چند ساعت در دوغ یا شیر تخمیرشده یا هر کدام از مواد بالا خیس می‌کنند و بعد آن را می‌پزند. وقتی به مایع خوب به جسم گندم رفت، حالت خمیر و کته‌مانندی به خودش می‌گیرد. بعد از سرد شدن، گلوله‌ای از گندم نیمه‌جامد را با دست شکل می‌دهند و برای خشک شدن‌شان روی پارچه‌ای مخصوص یا برگ‌های پونه در معرض آفتاب و جریان هوا می‌گذارند.
مردمان نواحی غرب ایران، ترخینه را بیشتر برای سوروسات روزهای سرد و طولانی زمستان‌شان تدارک می‌بینند که سرما را از تن‌شان بیرون کند و قوت جان‌شان شود. برای اینکه یک آش ترخینه اعلی داشته باشید، پیشنهاد می‌کنیم برای خرید ترخینه سری به فروشگاه محصولات محلی ساوا بزنید و در کنار خرید آنلاین ترخینه، مجموعه‌ای از خوراکی‌های جذاب و اصیل ایرانی را ببینید که احتمالا کمتر درباره‌شان شنیده‌اید. خوراکی‌های برای پذیرایی مثل پنیر سیامزگی، سمنوی گندم محلی و … و مواد غذایی برای آشپزی مثل کشک زرد سیستانی، ادویه‌های مایع و خصوصا مهیاوه ساوا که یک سس هیجان انگیز هرمزگانی با پایه ماهی ساردین است و کلی طعم و مزه به غذاهای شما اضافه می‌کند. ترخینه ساوا در بسته‌بندی شیشه‌ای یا پاکتی (با حجم بیشتر) می‌توانید به صورت آنلاین سفارش دهید و در هر کجای ایران عزیز تحویل بگیرید.
حالا خود را آماده کنید تا آش ترخینه‌ی لرستانی بپزید.
مواد لازم برای ۴ نفر:
ترخینه: ۳ قرص.
اگر در آش ترخینه از چند قرص ترخینه‌ی ساوا استفاده کنید که سلامت، کیفیت و طعم محلی‌اش را تضمین کرده‌اید. ترخینه‌ی ساوا اصالت لرستانی دارد و از گندم بلغور، دوغ غلیظ و خوشمزه‌ی ترش محلی و کمی نمک به عمل آمده است.
لوبیا چیتی: نصف پیمانه
نخود: نصف پیمانه
عدس: نصف پیمانه
سبزی آش: نیم کیلو
کشک: ۱ پیمانه
نمک، فلفل سیاه: به مقدار لازم
پیازداغ، سیر داغ و نعنا داغ: هر کدام ۲ قاشق غذاخوری
طرز تهیه:
حبوبات را از شب قبل بخیسانید و روز بعد آنها را جداگانه بپزید.
ترخینه را حدود یک ساعت در یک لیوان آب سرد بخیسانید تا بافت خود را شل کند.
زمانی که حبوبات نیم‌پز شدند، ترخینه را اضافه کنید و کمی نمک و فلفل سیاه بزنید. دقت کنید که خود ترخینه نمک دارد. پس محتاطانه نمک بپاشید.
در همین حین پخت حبوبات، پیازداغ، سیرداغ و نعناداغ را آماده کنید.
وقتی حبوبات کامل پختند، سبزی (تره، گشنیز، جعفری و اسفناج) را اضافه کنید و می‌گذارید تا آش با حرارت ملایم جا بیفتد.
بعد از جا افتادن آش، کشک را به آش اضافه و پس از حدود ۱۰ دقیقه، شعله را خاموش کنید.
آش ترخینه لرستانی آماده شده. آن را داخل ظرف مورد نظر بکشید و با پیازداغ، نعناداغ و سیرداغ، تزیین کنید.
حالا نتیجه‌ی پایانی کار همان آشی لذیذ و گرمی خواهد شد که وعده‌اش را داده‌ایم.
حرف تازه
#آش_ترخینه #خرید_ترخینه #دستور_پخت_آش_ترخینه #طرز_پخت_آش_ترخینه
