نقد و بررسی رایا و آخرین اژدها (Raya and the Last Dragon) ...

نقد و بررسی رایا و آخرین اژدها (Raya and the Last Dragon) « رایا و آخرین اژدها » یکی از امیدهای اصلی دیزنی برای رقابت در فصل اسکار به شمار می رفت که قرار بود در نوامبر سال 2020 به صورت گسترده اکران شود و فروش بالایی هم برای آن پیش بینی می شد. اما گسترش ویروس کرونا وضعیت دیزنی را هم برای انیمیشن « Soul » و هم «Raya and the Last Dragon » تغییر داد و سود هنگفت این کمپانی را بر باد داد. در نهایت نیز « رایا و آخرین اژدها » در سال 2021 از طریق سرویس پخش آنلاین دیزنی + اکران شد. داستان از جایی آغاز می شود که یک سرزمین واحد به دلیل کینه و اختلاف به چند سرزمین گوناگون تبدیل شده و نتیجه آن خشم، طوفان سیاهی است که به سراغ موجودات زنده آمده و همه آن ها را تبدیل به سنگ می کند. در این شرایط، رایا ( کلی مری ترن ) که پدرش را در این راه از دست داده سعی می کند تا دوباره آرامش را به دنیا بازگرداند اما... انیمیشن جدید دیزنی از همان فرمول های موفق همیشگی خود پیروی می کند. فرمول هایی که در سال های اخیر بارها و بارها تکرار شده و هر بار با استقبال گسترده مخاطبین همراه شده است. البته دیزنی در سال های اخیر به اقتضای شرایط اجتماعی، تغییراتی در شخصیت پردازی و روند داستان ایجاد کرده است. این تغییرات حالا در انیمیشن « رایا و آخرین اژدها » نیز دیده می شود. تغییراتی که در آن مسائل سیاسی، زیست محیطی و حتی نکات آموزشی- تربیتی مشاهده می شود. پیام اصلی « Raya and the Last Dragon » مرتبط با محیط زیست و نقش انسان در تخریب آن است. در طول قصه، انسان ها با خشم و کینه خود، محیط زیست و جهان زیبای پیرامون شان را از بین برده اند و به جای آن بذر سیاهی و پلیدی کاشته اند. خشم آن ها در نهایت سبب شده تا تبدیل به سنگ شوند و خطری برای محیط زیست نداشته باشند. تنها نقطه ای که سیاهی و پلیدی نتوانسته ورود کند، عنصر حیات بخش یعنی آب روان است. به نظر می رسد که این عنصر حیات بخش کماکان می تواند زمین را نجات دهد فقط کافی است که انسان ها از خشم خود فاصله بگیرند و اجازه دهند دنیا به جای بهتری برای تمام ساکنین تبدیل شود. دیزنی به بهترین شکل ممکن در انیمیشن « رایا و آخرین اژدها » مفاهیم محیط زیستی را در قالب داستانی کلیشه ای به تصویر کشیده است. قصه همان همیشگی است. نجات دنیا توسط فردی که شایسته است و باید شرایط را تغییر دهد. مطابق با شرایط اجتماعی چند سال اخیر، این بار نیز قهرمان داستان دختری جسور است که بی نیاز از هر انسان دیگری به دل مشکلات زده تا بتواند راهی برای نجات انسان ها پیدا کند. شخصیت پردازی رایا چیزی شبیه به قهرمانان دیگر عنوان پرفروش دیزنی یعنی « Frozen » است. دیزنی در آن انیمیشن دو شخصیت زن مستقل را خلق کرد و با استقبال گسترده ای مواجه شد و پس از آن نیز « موآنا » را با حال و هوایی مشابه ساخت که آن انیمیشن هم اثری موفق بود. فرمول برنده دیزنی حالا در « رایا و آخرین اژدها » نیز تکرار شده و ما بار دیگر با دختر قهرمانی مواجه هستیم که مانند همیشه جسور و نترس است اما عنصر بی اعتمادی در او دیده می شود. در واقع ویژگی " بی اعتمادی " مهمترین تغییر در خلق شخصیت رایا بوده است. دیزنی با هوشمندی موضوع بی اعتمادی انسان ها به یکدیگر را دستمایه ساخت انیمیشن جدید خود قرار داده است. بی اعتمادی که مخصوصاً در سال های اخیر چه در عرصه های سیاسی و چه اجتماعی، به معضل بزرگ انسان ها تبدیل شده و هر روز قوت بیشتری  می گیرد. منفعت طلبی های شخصی و بی توجه بودن به منفعت جمعی، وضعیت انسان امروز را به مرحله بحران رسانده است. یکی از اصلی ترین نتایج این بحران نیز مسئله محیط زیست است که انیمیشن « رایا و آخرین اژدها » در بخش دوم به سراغ آن می رود و تبعات آن را با ظرافتی ستایش برانگیز به تصویر می کشد. انیمیشن های دیزنی در سال های اخیر به حدی در روایت و گرافیک به بلوغ رسیده اند که نمی توان ایراد مشخصی بر آن ها وارد کرد. اما شاید بتوان گفت که سرخوشی بی حد و اندازه در رو ایت قصه « رایا و آخرین اژدها » نقطه ضعف اصلی داستان باشد. به طور مشخص، در ماجراجویی رایا در سرزمینی که نفرت و کینه آن را به نابودی کشانده، هیچ شخصیت منفی مشخصی وجود ندارد که بتواند نماینده شر باشد و تفکر گروه مخالف را شرح دهد. شخصیت ها خیلی زودتر از آنچه که انتظارش را داریم، تغییر ماهیت داده و به یکباره متحول می شوند. شاید پرداختی دقیق و خاکستری تر می توانست شرایط بهتری را برای قصه ایجاد نماید. اما آنچه که در حال حاضر در تصویر نقش بسته، سرخوشی بی حد و حصری است که مخاطب با تماشای آن حس آرامش و لذت را تجربه خواهد کرد. همانطور که گفته شد، « رایا و آخرین اژدها » تمام فرمول های برنده دیزنی را در اختیار دارد. شخصیت زن مستقل، روایت کم نقص، لحظات کمیک حساب شده و امید و احساس خوشایندی که پس از تماشای انیمیشن در مخاطب ایجاد می شود، همان موفقیتی است که دیزنی به دنبال آن است. تماشاگران پس از تماشای « رایا و آخرین اژدها » به انسان های بهتری برای خود و محیط زیست تبدیل خواهند شد و این تغییر می تواند بزرگترین دستاورد دیزنی برای مردم جهان باشد. مردمی که امروز بیشتر از هر زمان نیازمند اعتماد به یکدیگر و ساختن محیط زیست هستند و شاید رایا و دوستان بامزه اش بتوانند تلنگری به مردم جهان بزنند!         منتقد : میثم کریمی این مطلب بصورت اختصاصی برای سایت " مووی مگ " به نگارش درآمده و برداشت از آن جز با ذکر دقیق منبع و اشاره به سایت مووی مگ، ممنوع بوده و شامل پیگرد قانونی می گردد. به خانواده بزرگ جامعه مجازی مووی مگ بپیوندید     رایا و آخرین اژدها  (Raya and the Last Dragon) کارگردان : Don Hall،Carlos López Estrada            نویسنده : Qui Nguyen، Adele Lim بازیگران : Kelly Marie Tran...Raya Awkwafina...Sisu Izaac Wang...Boun Gemma Chan...Namaari ژانر : انیمیشن برای مطالعه ادامه این مقاله روی عکس کلیک کنید مووی مگ #نقد_فیلم_خارجی #سینما #نقد_فیلم