افزایش تمرکز در کودکان | راه های افزایش تمرکز هنگام درس خوا...
افزایش تمرکز در کودکان | راه های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن
بسیاری از والدین در جلسات مشاوره از متخصصین در مورد راههای تقویت حافظه و افزایش تمرکز در کودکان خود سؤال میپرسند. اگر کودکتان شما را کلافه کرده است، مدام جست و خیز میکند، وقتی با او صحبت میکنید به حرفهای شما توجه نمیکند، تکالیف مدرسهاش را به طور کامل انجام نمیدهد، وسایلش را در مدرسه یا هرجای دیگر جا میگذارد، تحمل رعایت نوبت در بازیها و فعالیتهای گروهی را ندارد و کاری را شروع میکند و بدون تمام کردن آن را رها میکند، به این معناست که او مشکلاتی در توجه و تمرکز دارد و شما باید هرچه زودتر به دنبال راه حلی برای آن باشید. در ادامه این مطلب از منظر روانشناسی به بررسی این موضوع پرداختهایم، پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
مشکل تمرکز به دلایل مختلفی در کودکان اتفاق میافتد. یکی از شناخته شده ترین دلایل آن ابتلا به بیماری بیش فعالی و نقص توجه است. کودکان بیش فعال معمولاً در کنار مشکلات تمرکز فعالیت بسیار زیادی دارند که این فعالیتها نسبت به همسالان خودشان طبیعی به نظر نمیرسد. البته امکان دارد که تنها کودک به اختلال نقص توجه دچار باشد که در این صورت علائم بیش فعالی حضور ندارند.
توجه داشته باشید که هر کودکی که دچار مشکلات توجه میشود بیش فعال نیست. حتی ممکن است لزوماً مشکل اصلی در توجه و تمرکز او نباشد. برای مثال اضطراب و استرس یکی از حالتهای روانی بسیار مهمی هستند که منجر به ایجاد اختلالاتی در تمرکز میشوند. این مسئله به خصوص در کودکان دبستانی بسیار دیده میشود. دانش آموزانی که تحت فشار زیاد والدین هستند و یا به دلایل مختلفی در مدرسه اضطراب دارند، نمیتوانند عملکرد ذهنی طبیعی خود را حفظ کنند و در اکثر موارد مشکلات حافظه و دشواریهایی را در توجه تجربه میکنند. در این شرایط بهترین کار این است که به یک روانشناس متخصص در حوزه کودک مراجعه کنید.
بسیاری از والدین نسبت به دارو دادن به فرزندان خود حساسیت زیادی دارند. این حساسیت تا حدودی هم به جاست چرا که کودکان در سنین حساسی هستند و مصرف داروهای اشتباهی میتواند تأثیر بسیار مخربی بر ذهن و روند رشدی آنها بگذارد. توجه داشته باشید که هر مشکل توجهی نیازمند مصرف ریتالین نیست. این دارو تنها در صورت تشخیص بیش فعالی تجویز میشود و اگر کودک غیر بیش فعال آن را مصرف کند اثرات بسیار مخربی روی او خواهد داشت. برای اینکه تشخیص بیش فعالی به درستی صورت بگیرد حتماً از یک روانشناس مجرب کمک بگیرید. در صورت نیاز او شما را به پزشک ارجاع خواهد داد تا بتوانید داروهای مناسب را دریافت کنید.
کمک به ایجاد نظم و افزایش تمرکز در کودکان در سنین پایین ضامن موفقیت آنها در دبیرستان، دانشگاه و حتی محل کار خواهد بود. در اینجا برخی از راهکارهای خانگی و نکاتی که والدین برای تمرکز کودکشان میتوانند از آنها استفاده کنند را ارائه میدهیم. توجه داشته باشید که مشکل توجه ممکن است در بسیاری از مواقع به دلیل کمبود مهارت در این زمینه باشد و با تمرینهای ساده حل شود. برای اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله آموزش مهارتهای زندگی به کودکان را مطالعه کنید.
اگر کودک شما یک دانشآموز است، با تنظیم قوانینی مثل تعیین زمان مشخص برای انجام تکالیف، این پیام را به او برسانید که کار در هر زمان باید فعالیت مشخصی را انجام دهد. همچنین به فرزندتان بگویید تا پایان انجام تکالیف و کنترل آن، تلویزیون یا تماس تلفنی، بازیهای ویدئویی و... تعطیل است. این کار به او کمک میکند تا وظایفش را نیمه کاره رها نکند.
از فرزندتان بپرسید چه کارهایی دوست دارد با شما انجام دهد و یک هدف ماهانه برای آن تنظیم کنید. یک جدول انجام کارهای خوب ایجاد کنید. برای هر کاری که منظم انجام شده به فرزندتان یک ستاره بدهید. این ستارهها میتواند نشان دهنده پاداشی باشد که آخر ماه قرار است به او بدهید؛ مثل خرید یک کتاب جدید یا به پارک رفتن، دوچرخه سواری بردن کودک به سینما و ... .
یکی از بهترین روشها برای افزایش توجه و تمرکز، بازیها هستند. نکته اصلی برای موفقیت در این میان، جذاب بودن بازی کودکان است اگر کودکان حین بازی احساس شادمانی و رضایت کنند، بازی را یاد میگیرند. والدین با توجه به سن کودک میتوانند از بازیهای مختلفی برای افزایش تمرکز کودک استفاده کنند. به طور مثال جسمی را وسط اتاق قرار دهید و به او بگویید هر كس كه به مدت طولانیتری بتواند به این وسیله خیره شود بیآنکه از آن چشم بردارد، برنده است. یا میتوانید از کودک بخواهید چشمانش را ببندد، آنگاه اشكال هندسی را به او بدهید و از او بخواهید كه نوع آنها را حدس بزند.
علاوه بر این میتوانید از کودک بخواهید یک شی نورانی در حال حرکت را با چشم تعقیب کند. شیء را در جهات مختلف به صورت صاف یا دورانی حرکت دهید. شما و فرزندتان مقابل هم روی زمین بنشینید، توپی را به سمت او بفرستید، از وی بخواهید پس از گرفتن توپ مجدداً آن را به شما بدهد و این کار را تکرار کنید (به تدریج مدت زمان تمرین را افزایش دهید).
یکی از تمرینهای دیگر این است که کلمهای را با کودک قرار بگذارید تا هر زمان شنید دستش را بالا ببرد. شما کلمات مختلف را بگوئید و آن کلمه خاص را نیز به طور نامنظم در میان کلمات دیگر بگوئید. داستان کوتاهی را برای کودک تعریف کنید و بعد بلافاصله از متن داستان سؤالاتی را از او بپرسید (به تدریج بین تعریف داستان و پرسش از متن فاصله بیندازید تا کودک مجبور شود اطلاعات را در حافظه نگه دارد).
محیطی که کودک در آن درس میخواند در حفظ تمرکز او نقش بسیار مهمی ایفا میکند. بهتر است که هرچیز که بازیگوشی کودک را تحریک میکند در زمان درس خواندن دور از دسترس او قرار بگیرد. برای مثال نوشتن تکالیف جلوی تلویزیون، کار کردن با گوشی یا وجود اسباب بازیهای جذاب جایی که فرزندتان میخواهد درس بخواند همگی از جمله مواردی هستند که تمرکز و یادگیری او را کاهش میدهند.
یکی از عواملی که میتواند در تمرکز کودکان تاثیر بگذارد نداشتن خواب کافی در طول شب یا داشتن ساعات خواب نامنظم است. در نتیجه فرزندتان را تشویق کنید هر شب در ساعت مشخصی به رخت خواب برود. برای بچههای کوچک تری که دیرتر به خواب میروند کمک گرفتن از یک دوش آب گرم قبل از خواب میتواند تا حد زیادی آرامش بخش و موثر باشد.
نوع غذاهایی که کودک در طول روز میخورد میتواند سطح انرژی او، خلق و خو و فعالیتهای شناختی نظیر تمرکز و حافظهاش را تحت تاثیر قرار دهند. از همین رو تلاش کنید فرزندتان را به خوردن خوراکیهای سالم تر عادت بدهید. توجه داشته باشید که شیرینی جات و مواد قندی زیاد برای رشد کودک مناسب نیستند. در عوض مصرف مواد پروتئینی، آجیل و سبزیجات به ارتقای مهارتهای ذهنی کمک میکنند و باعث افزایش قدرت تمرکز در کودک میشوند.
مشکل تمرکز در بسیاری از مواقع میتواند به دلیل درگیریهای ذهنی شدید و وجود بیقراری و اضطراب پدید بیاید. در نتیجه تلاش کنید بیشتر به ترسها و نگرانیهای فرزندتان توجه کنید. برای مثال بهتر است وضعیت او را در مدرسه پیگیری کرده و بررسی کنید که آیا مشکل خاصی در سازگاری با محیط دارد یا خیر. همچنین گفتوگوی مستقیم با کودک نیز بسیار اهمیت دارد. در واقع لازم است این فرصت را در اختیار کودک قرار دهید که آزادانه در مورد مشکلات خود با شما صحبت کرده و احساساتش را ابراز نماید. اگر فکر میکنید فرزندتان ترسها و اضطراب زیادی را تجربه میکند برای پیگیری دقیق تر وضعیت او از یک مشاور کودک کمک بگیرید.
برخی از والدین در مورد افسردگی دوران کودکی اطلاع چندانی ندارند همچنین برخی دیگر فکر میکنند که کودکان به مشکلات این چنینی مبتلا نمیشوند. این در حالی است که اختلالی نظیر افسردگی محدودیت سنی ندارد و از کودک تا افراد سالخورده را میتواند درگیر خود کند. با این حال علائم افسردگی در کودکان معمولا با بزرگسالان متفاوت است. برای مثال بچهها کمتر میتوانند در مورد احساسات منفی خود صحبت کرده و غمگینی خود را نشان دهند.
آنها ممکن است برعکس شروع به شیطنتهای بسیار کنند، لجباز و یکدنده به نظر بیایند، دائما با شما مخالفت کنند و هنگام درس خواندن مشکلاتی نظیر عدم تمرکز و ناتوانی در یادگیری را گزارش دهند. آگاهی از افسردگی دوران کودکی به شما کمک میکند که با دیدن این علائم به یک متخصص روانشناس برای بهبود مشکلات فرزندتان مراجعه کنید و از بروز مشکلات عمیق تر پیشگیری نمایید.
کودکان نمیتوانند برای مدت بسیار طولانی پای مشق و تکالیف مدرسه بنشینند. از همین رو نباید از آنها انتظار داشته باشید که همچون یک بزرگسال به مدت یک تا دو ساعت تمرکز خود را روی درس خواندن نگه دارند و هیچ گونه بازیگوشی از خود نشان ندهند. تلاش کنید اهداف معقولانهای را برای کودک در نظر بگیرید و نوشتن تکالیف و خواندن درسها را به دفعات کوچکتری تقسیم کنید. برای مثال میتوانید بعد از گذشت 20 دقیقه یا نیم ساعت از کودک بخواهید که به سراغ بازی برود و مجددا پس از یک ربع نزد شما برگردد.
سعی کنید در روش ارائه تکالیف به کودک، انعطاف پذیری به خرج دهد. به این موضوع توجه کنید که هر کسی ویژگیهای منحصر به فرد خود را دارد و همه نمیتوانند به یک شیوه یاد بگیرند. ممکن است عدم تمرکز کودک ناشی از ناهماهنگی ویژگیهای درونی او با تکالیف درخواستی باشد. لازم است که استعدادهای کودک خود را کشف کنید تا بتوانید برنامه ریزی درستی داشته باشید.
با این تمرینات ساده میتوانید تمرکز و توجه کودکتان را تقویت کنید. اما اینها کافی نیست با وجود این و در کنار تمرینات گفته شده لازم است تا برای موفقیت بیشتر به مشاور روانشناس متخصص نیز مراجعه کنید. در همین زمینه مجموعه هنر زندگی با داشتن مشاوران روانشناس متخصص آماده ارائه راهکارهای مؤثر و مشاوره درمانی به شما والدین محترم میباشد. همچنین مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی با سابقه چندین ساله در ارائه خدمات درمانی در زمینه های مختلف روانشناسی اعم از خانواده، ازدواج، اعتیاد، جنسی، کودک، مشاوره شغلی، تحصیلی و ... میتواند به شما به صورت تلفنی و حضوری مشاوره بدهد.
پیش از استفاده از هر روشی لازم است که یک متخصص روانشناس ارزیابی جامعی از وضعیت ذهنی و روانشناختی فرزندتان به عمل بیاورد و به این وسیله ریشه مشکلات کودک شناسایی شوند. امروزه پژوهشها نشان میدهند که استفاده از روش نوروفیدبک برای کودکان بیش فعال که دارای نقص توجه نیز هستند میتواند تا حد قابل توجهی موثر باشد.
حامی هنر زندگی
#کودکان #افزایش_تمرکز_در_کودکان #درمان_بیش_فعالی #مشاوره_کودک