رنج مردم ایران زیر فشار اوراق بدهی
رنج مردم ایران زیر فشار اوراق بدهی
سایت ساعت 24 در اردیبهشت 1397 بود که برای نخستین بار ادر ایران نسبت به یونانی شدن اقتصاد ایران هشدار داد و با یاد اوری قصه پر غصه یونان داستان به رنج های مردم اشاره کرد. در آن نوشته امده بود:
داستان یونان از آنجا شروع شد که چند سال پیش در انتخابات برای کرسی نخست وزیری در یونان یکی از کاندیداها وعده داد اگر برنده انتخابات شود به جای پرداخت 12 ماه حقوق به کارمندان 14 ماه حقوق پرداخت خواهد کرد تا کاستی درآمدی انها جبران شود. او برنده شد و همین کاررا انجام داد. اما برای پرداخت این مبلغ نخست وزیر چه کرد؟ اوراق قرضه دولتی منتشر کرد و فروخت. درزمان سررسید اوراق اما او به دلایل گوناگون پولی برای پرداخت نداشت.پس برای باردوم اوراق قرضه را با نرخ بالاتر در بازارهای اروپایی فروخت. آلمانها بیشترین خریدار اوراق قرضه دولتی یا بدهی های دولت یونان بودند. این روند ادامه داشت تااینکه یکی از دولتهای یونان اعلام کرد کسری بودجه از استاندارد اتحادیه اروپا و از استانداردهای عرف شده درجهان بالاتر رفته است . دولتهای بعدی بودند که می آمدند و می رفتند و آنها نیز برای رای اوردن وعده می دادند که بدهی به دیگر کشورها و سرمایه داران را پرداخت نخواهند کرد. این درس را باید از تجربه یونان بیاموزیم که برای سرپا ماندن دولت نمی توان مردم را بدهکار کرد. ایران اما ممکن است در شرایطی که دولت به طور مداوم اوراق مالی منتشر می کند و نیز از بانکها قرض می گیرد و برنمی گرداند هرروز به یونانی شدن نزدیک تر شود.
نگاه شرق
به گزارش «شرق»، دولت در چند سال گذشته فروش اوراق بدهی را به‌عنوان یک راه‌حل برای جبران کسری‌هایش در نظر گرفت و در سالهای گذشته برای بخش قابل‌توجهی از هزینه‌ها، اوراقی منتشر کرد که با سررسید دوساله باید پرداخت شود. دولت کار را در خصوص انتشار اوراق تا آنجا پیش برد که برای پرداخت اصل و فرع اوراق سررسید شده هم دوباره اوراق منتشر کرد و باتلاقی درست کرد از بدهی‌هایی که روزبه‌روز انباشته‌تر و متورم‌تر می‌شود.
حسین راغفر، کارشناس مسائل اقتصادی، در گفت‌وگو با «شرق» تأکید کرد: فروش دارایی‌های دولت که امسال قرار است صورت بگیرد، می‌تواند تبعات خطیری حتی برای آن دسته از افرادی که در بورس حضور ندارند، داشته باشد.بر اساس مجوزهای اخذشده در قانون بودجه سال ۹۹ و شورای عالی هماهنگی اقتصادی، دولت عملا می‌تواند در سال جاری تا سقف ۲۳۰ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی منتشر کند. در لایحه بودجه ۱۴۰۰ که به‌تازگی از سوی دولت به مجلس ارسال شده است نیز نزدیک به ۱۲۵ هزار میلیارد تومان انتشار اوراق بدهی جدید در نظر گرفته شده است. بااین‌حال در سال آتی نیز به‌دلیل افزایش قابل توجه هزینه‌ها و ناتوانی در افزایش درآمدهای مالیاتی و بیش‌برآورد درآمدهای نفتی، انتشار حجم به‌مراتب بیشتر اوراق بدهی دور از انتظار نیست.در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ دولت هزینه‌ای بالغ بر ۸۰ هزار میلیارد تومان برای بازپرداخت اصل اوراق مالی در نظر گرفته که در مقایسه با سال قبل از آن دوبرابر شده است. همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که با احتساب پرداخت سود اوراق سررسید شده که در ردیف هزینه‌ای دیگری آمده، کل بودجه لازم برای پرداخت اصل و سود اوراق سررسید شده در سال آینده نزدیک به ۱۳۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود.بخش عمده اوراق بدهی منتشرشده در سال جاری و همچنین اوراقی که قرار است در سال آتی منتشر شود، در سالهای بعد از ۱۴۰۱ سررسید می‌شود. تداوم روند انتشار اوراق بدهی، سهم «پرداخت بدهی» از کل هزینه‌های دولت در بودجه را با سرعت قابل‌توجهی افزایش خواهد داد و گریبان دولت آتی را خواهد گرفت.در قانون بودجه ۱۳۹۹، نسبت هزینه پرداخت اصل و سود اوراق بدهی به کل درآمدها درحدود هشت درصد بود و این نسبت در لایحه بودجه ۱۴۰۰ به حدود ۱۵ درصد افزایش یافته است. درعین‌حال نسبت پرداخت اصل و سود اوراق بدهی به درآمدهای مالیاتی، از حدود ۲۰ درصد در قانون بودجه ۹۹ به بالای ۵۰ درصد در لایحه بودجه ۱۴۰۰ افزایش یافته است.
رشد بیش از صد درصدی هزینه‌های لازم برای پرداخت اصل و سود اوراق بدهی درکنار افزایش حدود ۲۰درصدی درآمدهای مالیاتی معنایی جز این ندارد که در آینده نزدیک تمامی درآمدهای مالیاتی نیز برای پرداخت اصل و سود اوراق بدهی دولت کفایت نخواهد کرد و عملا دولت ایران ورشکسته می‌شود.
رنج مردم در غیاب یک آلمان قوی
مردم یونان در سالهای تازه سپری شده رنج کشیدند تا کشورشان از پای درنیاید و البته دولت آلمان ونیز فرانسه و سایر کشورهای ثروتمند تر اروپایی به کمک یونان آمدند. به نظر می رسد در غیاب کشوری مثل آلمان که به ایران کمک کند شهروندان ایران زیر بار اوراق قرضه رنج بسیاری خواهند کشید.
ساعت 24
