محمدرضا فروتن و نیکی کریمی در تلهتئاتر؛ ناپرهیزی تلویزیون!
محمدرضا فروتن و نیکی کریمی در تلهتئاتر؛ ناپرهیزی تلویزیون!
عصر ایران؛ مهرداد خدیر- بعد از ظهر جمعه 23 آبان 1399 شبکههای مختلف تلویزیونی را مرور میکردم تا بر یکی توقف و تماشا کنم. این کار را البته با نومیدی انجام میدادم و گمان نمیکردم در داخلیها برنامۀ دندانگیری پیدا شود چرا که در غالب برنامهها دو نفر رو به روی هم مینشینند و حرف میزنند و حرف میزنند و حرف میزنند و کاش یکی پیدا شود این مدل برنامهسازی را جز در تاک شوها و گفت و گوهای سیاسی کوتاه فعلا متوقف یا محدود کند تا ببینیم تهیه کنندگان جور دیگری هم بلدند یا نه!
خودم از بهرام بیضایی شنیدم که صنعت در این مملکت شده جوشکاری! همه جا دارند جوش میدهند. چه کارخانه خودروسازی باشد چه اسکلت ساختمان و چه دکل نفتی و روی دریا و چه دکور تئاتر. صنعت ما کلا شده جوشکاری!برنامه سازی تلویزیونی هم شده یک مجری به اضافۀ یک میهمان که خاطره بگوید و مجری مدام قربان صدقه اش برود. اگر آدم زرنگی مثل مهران مدیری باشد قسمت های اول البته صحنه را شلوغ می کند و گروه نمایشی و برنامه های حاشیهای هم دارد و بعد به مرور همه را حذف میکند و خودش میماند و مجری و اگر مثل محمد رضا علیمردانی باشد از هنر صداپیشگی خود بهره میبرد. بقیه اما جز گفت و گوهایی که در رادیو هم کسالت بار است چه رسد به تلویزیون چیز زیادی در چنته ندارند.در این مرور ابتدا مستند «خط نورانی» شبکۀ یک توجهم را جلب کرد و دقایقی دنبال کردم و وقتی متوجه شدم در پرداختن به صنایع موشکی محدودیت امنیتی دارد و چهرۀ مصاحبهشوندگان دربارۀ شهید حسن طهرانی مقدم را هم نشان نمی داد و به ابعاد انفجار سال 90 هم نپرداخت بقیه اش را ندیدم هر چند در ترسیم شخصیت موضوع مستند خوب عمل کرده بود و با توجه به نوع فعالیت، فیلمهای باقیمانده از او قابل توجه بود خصوصا این که حال و هوای سپاهی های اوایل جنگ را داشت. به شبکۀ چهار که رسیدم اما اسباب شگفتی بود. یک تله تئاتر تلویزیونی با بازی محمد رضا فروتن و نیکی کریمی.بازیگران و ستاره های سینما که در دهه های 70 و 80 فروش یک فیلم سینمایی را تضمین می کردند. البته تولید جدید نبود و تکراری بود. اما متنی نیست که تکراری شود.
«خُرده جنایت های زن و شوهری» به کارگردانی فرهاد آییش و بر اساس متنی از «اریک امانوئل اشمیت» پیش تر از تلویزیون پخش شده و قبل از آن هم با بازی «میکاییل شهرستانی» و «افسانه مایان» روی صحنۀ تئاتر هم رفته بود.هر چند قابل حدس بود که فرهاد آییش برای امکان ساخت آن برای تلویزیون چقدر حرص خورده و احتمالا جاهایی را تغییر داده بودند تا ارکان خانواده متزلزل نشود اما حضور دو ستارۀ سینما در یک تله تئاتر تلویزیونی مجال نمی داد سراغ کانال های دیگر بروم.خاصه این که همین چندی پیش بود که شایعۀ عجیبی دربارۀ محمد رضا فروتن پیچید و البته تکذیب کرد ( تغییر جنسیت) و دربارۀ نیکی کریمی هم می دانیم که در سریال های تلویزیونی بازی نمی کند هر چند در سریال های شبکۀ نمایش خانگی حضور دارد. البته نمی خواهم دربارۀ این تئاتر تلویزیونی بنویسم و نکتۀ مشخص دیگری را در نظر دارم. هر چند دریغ است به دیالوگهای خوبی که رد و بدل می کردند اشاره نکنم. مثل این دیالوگ: «چون به من علاقه داری میخواستی مرا بکُشی؟- به تو علاقه دارم و همین مرا میکُشد!» یا این یکی: «تو از عشق، می خواهی که ثابت کند که وجود دارد. در حالی که تویی که باید ثابت کنی عشق وجود دارد.- با چی؟ - با اعتماد.»آن نکته اما این است: اگر صدا و سیما می خواهد توجه مردم را جلب کند راه آن توجه به ستاره های محبوب در اجرا و بازی است. اگر تمام شبکه ها را از برنامه های سیاسی با یک قرائت خاص و مذهبی و ایدیولوژیک پر کنید مردم را به سمت کانال های ضد مذهب و ضد آن قرائت خاص سوق می دهید و این نقض غرض است.فیلم داخلی را نشان نمی دهید چون موی بازیگر بیرون یا مثل نیکی کریمی از وجاهت ظاهر برخوردار است. بیننده هم سراغ کانالی می رود که دغدغۀ این حداقل ها را ندارد و عملا نقض غرض می شود و آنها کل مو را که نمی پوشانند هیچ با جاذبه های دیگر هم مشکل ندارند!هر چند با مقایسۀ تلویزیون داخلی و ماهوارهای موافق نیستم چون دیگر تفکیک پذیر نیست و خودم به همه سرک میکشم اما کاش مدیران صدا و سیما بدانند حضور مستمر روحانیون در برنامه های مختلف تلویزیونی تبلیغ آنها نیست. ضد تبلیغ است. چون بیننده را به کانال هایی سوق می دهد که به اینان اهانت می کنند.در دوران جوانی ناچار بودیم انواع مصاحبه ها و یکی و دو تاهای زورخانه های «ورزش و مردم» را تحمل کنیم تا یکشنبه شب و در پایان برنامه آقای شفیع خدا بیامرز چهار تا گل فوتبال اروپا را هم نشان بدهد. چون انتخاب دیگری نبود. حالا اما مخاطب به سرعت سراغ شبکه جذاب تر می رود. مثل مرغی که از بام برمی خیزد: مرنجان دلم را که این مرغ وحشی/ ز بامی که برخاست مشکل نشیند...اولویت تلویزیون باید هنر باشد. اگر صدا وسیما می خواهد کار سیاسی هم انجام دهد راه آن همین است. چون مخاطب را پای برنامه های خودش می نشاند و گرنه خیال می کند پای وعظ و تبلیغ خودش نشانده در حالی که مرغ مخاطب را پر داده و رفته سراغ دیگران که با آرشیو صدا و سیما به تطهیر دوران گذشته مشغول اند.
عصر ایران
#محمد_رضا_فروتن #نیکی_کریمی #مهرداد_خدیر