عوارض استرس و فشار عصبی بر گروه های سنی مختلف
عوارض استرس و فشار عصبی بر گروه های سنی مختلف
بسیاری از کسانی که در موقعیت‌های استرس زا قرار دارند، عوارض استرس و فشار عصبی را نادیده گرفته و بعد از مدتی با مشکلاتی که در حقیقت ناشی از استرس می‌باشد، دست و پنجه نرم می‌کنند. وجود کمی استرس در زندگی هر کس لازم است اما نیاز به کنترل دارد. به همین دلیل روش‌های درمان اضطراب و استرس بیشتر به فرد یاد می‌دهند که چگونه استرس‌ها را مدیریت نماید. در صورتی که فرد نتواند بر استرس‌های خود غلبه کند به مرور با عوارض جسمی و روانی مختلفی در کوتاه مدت و بلند مدت مواجه می‌شود که می‌تواند سلامت او را به خطر بیاندازد. بهره بردن از مشاوره روانشناسی به فرد کمک خواهد کرد تا متناسب با شرایط فرد بهترین رویکرد درمانی انتخاب گردد. اگر شما نیز در زندگی خود استرس‌های زیادی را تحمل می‌کنید، با خواندن این مطلب می‌توانید به تاثیر آن بر ابعاد مختلف زندگی‌تان پی ببرید.
استرس در واقع پاسخی است که بدن در برابر شرایطی که آسیب زا تشخیص داده می‌شود از خود نشان می‌دهد. این شرایط می‌تواند واقعا آسیب رسان بوده یا لااقل ادراک ما از آن‌ها اینگونه باشد. وقتی شما احساس تهدید می‌کنید، بدنتان از طریق ترشح هورمون‌هایی نظیر کورتیزول واکنش شیمیایی از خود نشان می‌دهد. در کنار واکنش‌های شیمیایی بدن دچار مجموعه تغییراتی می‌شود که به آن‌ها واکنش جنگ و گریز می‌گویند. این تغییرات به شما اجازه می‌دهند به گونه‌ای عمل کنید که از آسیب‌های احتمالی مصون بمانید.
برای مثال در جریان این واکنش ضربان قلب تان افزایش می‌یابد، سرعت تنفستان بیشتر می‌شود، عضلاتتان منقبض و فشار خونتان افزایش می‌یابد. همه این علائم نشانه‌ای از این است که شما آماده عمل کردن هستید تا از آسیب احتمالی جلوگیری کنید. با دریافت مشاوره کنترل استرس می‌توانید از شدیدتر شدن نشانه‌ها جلوگیری کنید.
استرس می‌تواند تمام ابعاد زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد. این ابعاد، وضعیت هیجانی، رفتاری، توانایی تفکر و سلامت جسمانی شما را شامل می‌شود. در واقع در شرایط استرس زا هیچ یک از بخش‌های بدن شما در امان نیست. اما با همۀ این تفاسیر از آن جایی که حتی کنترل استرس در هر فردی تفاوت دارد، علائم استرس نیز به شکل‌های مختلف بروز پیدا می‌کند. با توجه عامل استرس زا و شدت استرس پیامدهای آن نیز متفاوت خواهد بود. در ادامه در چهار بعد عوارض استرس را بررسی کرده‌ایم.
در شرایط استرس زا فرد نسبت به محرک‌ها حساس‌تر شده و دچار آشفتگی و تغییرات خلقی می‌شود. در چنین شرایطی کنترل از دست فرد خارج شده و بیشتر بدون فکر واکنش نشان می‌دهد. فشار عصبی به نوعی مانع از تفکر منطقی می‌شود و به عبارت دیگر به شدت یافتن هیجانات دامن می‌زند.
استرس زیاد برای بدن نیز خطراتی به همراه دارد، هر چه بدن بیشتر تحت تاثیر استرس قرار داشته باشد آسیب‌ها شدیدتر خواهد بود. سردرد، کمبود انرژی، ناراحتی معده، بی خوابی، کاهش توانایی جنسی، لرزش و... از جمله عوارض جسمانی استرس می‌باشند.
استرس و فشار عصبی بر نحوۀ تفکر افراد نیز اثر منفی می‌گذارد. به علائمی که مربوط به طرز تفکر افراد است علائم شناختی می‌گویند. از جمله علائم شناختی مرتبط با تجربه استرس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد که در بیشتر موارد می‌توان با تمرین‌های ذهن آگاهی درمان کرد.
- نگرانی دائمی درمورد مسائل مختلف
- فراموشکاری و ناتوانی در نظم دادن به امور مختلف
- وجود مشکلاتی در تمرکز
- توانایی قضاوت ضعیف
- بدبینی یا در واقع دیدن نیمه خالی لیوان
استرس بر نحوۀ واکنش افراد به مسائل مختلف نیز تاثیر می‌گذارد، هر فردی در شرایط استرس زا واکنشی متفاوتی نشان می‌دهد، زمانی که این رفتارها تبدیل به عادت شوند می‌توانند آسیب‌های جدی تری برای فرد به بار بیاورند. برخی از این رفتارهای آسیب زا شامل موارد زیر هستند.
- ایجاد تغییراتی در اشتها، در برخی به صورت اشتهای کم و در برخی دیگر به صورت اشتهای زیاد
- به تعویق انداختن کارها و اجتناب از مسئولیت پذیری
- افزایش مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر
- بروز رفتارهای عصبی مانند ناخن جویدن، بی قراری و قدم زدن های زیاد
وجود مقداری استرس در زندگی روزمره چیزی نیست که شما بخواهید نگران آن باشید، اما استرس پایدار و مزمن می‌تواند به مشکلات جدی در سلامت شما بیانجامد یا در بعضی موارد باعث تشدید آن‌ها شود. در ادامه به برخی از این مشکلات اشاره خواهیم کرد.
سیستم گوارش انسان دارای دستگاه عصبی مخصوص به خود است که به هورمون‌های استرس پاسخ می‌دهد. این سیستم هنگام مواجهه با استرس، بیشتر خون را به سمت عضلات انتهایی هدایت می‌کند تا ما انرژی بیشتری برای مقابله با تهدیدها داشته باشیم اما همین امر در دراز مدت باعث نارسایی بیش از حد خون به معده شده و در نتیجه می‌تواند به بروز دردهای شکمی و معده درد عصبی بیانجامد.
جالب است بدانید تجربه استرس زیاد می‌تواند حتی روی مفاصل و استخوان‌های شما نیز تاثیر بگذارد و منجر به بروز دردهایی در این نواحی بشود. نحوه تاثیرگذاری استرس بر مفاصل معمولا از طریق هورمون کورتیزول و ایجاد التهاب در نواحی مختلف است. هم چنین حرکاتی که ما در حین تجربه استرس‌های روزمره از خود نشان می‌دهیم نیز می‌توانند در این زمینه تاثیر بسزایی داشته باشند. برای مثال اگر شما عادت داشته باشید در مواقع اضطراب دائما پاهای خود را تکان دهید یا بدن خود را در یک حالت منقبض و پرتنش نگه دارید مسلما به مرور زمان این حرکات منجر به آسیب‌های کوچک و بزرگی برای شما خواهند شد.
قرار داشتن تحت فشار و استرس زیاد پاسخ جنگ و گریز بدن را فعال می‌کند. در این شرایط بدن تلاش می‌کند در حالت آماده باش قرار بگیرد تا هرگونه تهدیدی را کنار بزند. همین امر باعث می‌شود که ضربان قلب تندتر شده، فشار خون بالا برود و ریتم تنفس نیز افزایش پیدا کند. قرار داشتن در این وضعیت به طور طولانی مدت می‌تواند باعث بروز مشکلات مرتبط با فشار خون شود و اختلالات پایداری را در دستگاه قلب و عرق به بار بیاورد.
در شرایط استرس زا تمایل انسان به خوردن غذاهای مضر نظیر غذاهای پرچرب، قندی یا شور بیشتر می‌شود همین امر در بلندمدت زمینه ساز بروز چاقی می‌شود. همچنین هورمون استرس با جلوگیری از تجزیه گلوکز می‌تواند در کنار چاقی به بروز مشکلاتی نظیر دیابت نیز بیانجامد. از طرف دیگر برخی افراد در شرایط استرس زا به طور کل اشتهای خود را از دست می‌دهند و نمی‌توانند رژیم غذایی سالمی را دنبال نمایند همین امر می‌تواند وضعیت معکوسی را به بار آورده و باعث شود که کاهش وزن چشمگیر اتفاق بیافتد.
دچار شدن به مشکلات خواب یکی از عوارض بسیار رایج تجربه استرس مفرط است. بسیاری از افراد در اثر اضطراب‌های روزمره دچار بی خوابی می‌شوند و یا در طول خواب مشکلاتی نظیر کابوس، وحشت شبانه و دندان قروچه را تجربه می‌کنند. البته دندان قروچه در دوران کودکی بیشتر اتفاق می‌افتد. با این حال برخی بزرگسالان نیز ممکن است از این موضوع رنج ببرند که بهبود این وضعیت نیازمند مداخلات روان شناختی و دریافت ابزارهایی نظیر نایت گارد برای محافظت از دندان‌ها است.
ریزش مو و دچار شدن به مشکلات پوستی نظیر اگزما یکی دیگر از عوارض ناخوشایندی است که ممکن است در پی فشار عصبی و استرس زیاد به وجود بیاید. برای مثال برخی افراد متوجه سبکی از ریزش مو تحت عنوان ریزش موی سکه‌ای می‌شوند. در این حالت در کف سر چیزی اندازه یک سکه خالی می‌شود. ریزش مو تحت استرس تنها به موی سر محدود نمی‌شود بلکه در نواحی ابرو و مژه‌ها نیز ممکن است اتفاق بیافتد.
البته این مسئله در برخی موارد به علت اختلالی به نام وسواس موکنی یا همان تریکوتیلومانیا بروز می‌یابد. در این شرایط فرد به دلیل استرس‌های موجود برای کندن موی خود احساس تنش می‌کند و پس از انجام این کار نوعی آسودگی موقتی را تجربه می‌نماید. در واقع در این موقعیت ریزش مو نه به طور خود به خود بلکه تحت تاثیر کندن فعال اتفاق می‌افتد.
تجربه استرس‌های شدید به خصوص در دوران کودکی می‌تواند در فرایندهایی نظیر فصاحت کلام مداخله کرده و باعث شود که فرد به مشکلاتی نظیر لکنت زبان دچار شد. اگر لکنت زبان و ریشه‌های روانی ایجاد کننده آن به موقع تحت درمان قرار نگیرند ممکن است نارسایی‌های گفتاری تا بزرگسالی همراه فرد باقی مانده و منجر به شکل گیری آسیب‌های بیشتری نظیر گوشه گیری، کاهش اعتماد به نفس یا اضطراب اجتماعی شوند. البته ادامه یافتن لکنت تا بزرگسالی به معنای قابل درمان نبودن آن در این شرایط نیست. شما حتی در بزرگسالی نیز با کمک گرفتن از یک روانشناس متخصص و گفتاردرمانگر حرفه‌ای می‌تواند به مشکل خود غلبه کنید.
تجربه تنش و استرس زیاد یکی از عوامل خطر بسیار مهم برای ابتلا به انواع اختلالات روان شناختی است. برای مثال مشکلاتی نظیر افسردگی، اضطراب فراگیر یا اختلال استرس پس از سانحه تا حد بسیار زیادی با تجربه استرس‌های شدید یا مزمن ارتباط دارند. در نتیجه بسیار اهمیت دارد که در شرایط پرفشار اقدامات خودمراقبتی بیشتری در زمینه حفظ سلامت روان از خود به عمل بیاورید و اگر احساس می‌کنید تحمل اوضاع برایتان بسیار مشکل شده می‌توانید از یک متخصص در حیطه سلامت روان نظیر روانشناس یا روان پزشک کمک بگیرید.
استرس مساله‌ای است که در زندگی همه انسان‌ها وجود دارد. اما آنچه که بسیار اهمیت دارد این است که شما چگونه این استرس‌ها را مدیریت کنید. یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید برای این مشکل انجام دهید این است که علائم استرس را بشناسید و با آن‌ها مواجه شوید. مراجعه به موقع به مشاوره روانشناسی می‌تواند از بسیاری از آثار منفی دراز مدت استرس پیشگیری کند. در نتیجه اگر احساس می‌کنید که در مدیریت استرس‌ها و اضطراب‌های روزمرۀ خود با مشکل مواجه شده‌اید حتما برای درمان استرس از کمک حرفه‌ای یک متخصص بهره بگیرید. ما نیز به نوبه خود در مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی شرایطی را برای شما فرآهم آورده‌ایم تا بتوانید با بهترین مشاوران ما در هر ساعت از شبانه روز در ارتباط باشید.
تجربه تنش و استرس در دوران بارداری می‌تواند رشد و تکامل کودک را تحت تاثیر قرار داده و در موارد شدید به مشکلاتی نظیر زایمان زودرس، به دنیا آمدن نوزاد با وزن کم یا سقط جنین بیانجامد. از همین رو بسیار اهمیت دارد که قبل از به تصمیم گیری برای بچه دار شدن علاوه بر تلاش برای ارزیابی وضعیت جسمانی وضعیت روحی خود را نیز به کمک یک متخصص ارزیابی کنید و برای مقابله با استرس‌های دوران حاملگی آماده باشید.
بله برای مثال در شرایطی نظیر پرکاری غده تیروئید علائمی نظیر افزایش ضربان قلب، تند شدن ریتم تنفس و بی قراری بروز می‌یابند که ممکن است با استرس اشتباه گرفته شوند. اگر بدون هیچ دلیل بیرونی دچار علائم استرس می‌شوید قبل از هرچیز به یک پزشک مراجعه نمایید تا وضعیت جسمانیتان را مورد ارزیابی قرار دهد.
بله. از آنجایی که استرس مزمن سیستم ایمنی را تضعیف می‌کند در روند بهبودی بیماری‌های مزمن یا جدی حتما باید تحت کنترل قرار بگیرد. از همین رو در فرایند مبارزه با بیماری‌هایی نظیر سرطان همواره متخصصان سلامت روان نیز نقش مهمی ایفا می‌کنند تا فرد بتواند تعادل روحی خود را حفظ کرده و از عوارض استرس و فشار عصبی در امان بماند.
حامی هنر زندگی
#عوارض_استرس_و_فشار_عصبی #درمان_استرس #درمان_اضطراب_و_استرس #مشاوره_روانشناسی
