اماکن دیدنی اشکذر در استان یزد
اماکن دیدنی اشکذر در استان یزد
شهرستان اشکذر در استان یزد و در ۲۰ کیلومتری مرکز استان قرار دارد.براساس یافته های باستان شناسان قدمت این شهر به حدود ۵۰۰۰ سال پیش بازمی گردد.اشکذر همانند سایر شهرهای استان یزد شهری کهن با آثار تاریخی شکوهمند می باشد در ادامه همراه با نیک صالحی شوید تا با اماکن دیدنی اشکذر آشنا شوید.
حسینیه سفید اشکذر
حسینیه سفید اشکذر با قدمت قجری خود در محله توده اشکذر کنار مجموعه تاریخی
آسیاب و مسجد حاج رجبعلی اشکذر قرار گرفته است که نزد مردم اشکذر ، بسیار مجرب و سمبل مراسم عزاداری حسینی می باشد.به گفته اهالی اشکذر ؛ محل این حسینیه، قبلا باغی کوچک ولی مالامال از انار خوش آب
و رنگ بوده که صاحب آن با دیدن خوابی، منقلب شده و آن را وقف ساخت حسینیه می کند. وی با اینکه پولی نداشته
شروع به ساختن حسینیه کرده و زمانی که قصد سفید کردن حسینیه می کند ناگهان پول
زیادی به دستش می رسد و می فهمد که کل حسینیه را او نساخته بلکه صاحب این مکان مقدس بنا کرده است؛ از این رو،
نام آن را «حسینیه سفید» می گذارد.
قلعه تاریخی اشکذر
قلعه تاریخی اشکذر متعلق به ۷۰۰ سال می باشد که در زمینی به مساحت ۴۰۰۰ متر
دردو طبقه بنا شده ، این دژ دارای چهار بارو با تزئینات خیره کننده وحصارهای کنگره ای بوده است.
دژی که روزگاری محل امنی برای پدران این سرزمین بوده و آن ها را از گزند حمله
افاغنه (آنطور که در کلام بزرگان شنیده شده است) و همچنین بلایای طبیعی حفظ می کرده است.
طی سالیان گذشته به دلیل نبود توجه به مرمت قلعه تاریخی اشکذر بخش‌های زیادی
از آن با خاک یکسان شده است. هرچند در این بین میراث فرهنگی اشکذر اقداماتی نظیر مرمت یکی از برج های آن را انجام داده است ولی اینگونه اقدامات دردی از قلعه دوا نکرده چرا که فرسودگی و شدت تخریب به
حدی است که نیازمند اقدامات جدی تری برای جلوگیری از نابودی کامل آن است.
از دیگر جاذبه‌های دیدنی شهرستان اشکذر، آسیابی است کهن که قدمت آن متعلق به دوران ایلخانیان
و زمان حکومت «علینقی خان» از فرزندان «محمد تقی خان» است. این بنای کهن که لقب قدیمی‌ترین آسیاب آبی
استان یزد را به خود اختصاص داده است، در واقع از بزرگ‌‌ترین آسیاب‌های کشور نیز محسوب
شده و در سده‌ی ۱۲ هجری قمری ساخته شده است. گفته می‌شود که سنگ آن با کمک آب قنات «همت‌آباد»، حرکت می‌کرد
و تنها آسیابی بوده که در مناطقی از میبد تا اشکذر، قرار داشته است. از نکات قابل توجه در ساخت
این اثر تاریخی، معماری و تزئینات آن است که آسیاب را زیبا و به گونه‌ای، یکی از ابتکارات معماری ایرانی جلوه می‌دهد.
آجرکاری، تقسیم‌بندی و کاربندی‌های آجری در کنار سقف گنبدی شکل صحن آن از
ویژگی‌های چشم‌گیر این اثر ایران کهن است.
مجموعه تاریخی حجت آباد
مجموعه‌ی تاریخی و ارزشمند «حجت‌آباد» در فاصله‌ی کمی از شهرستان اشکذر،
در روستایی به همین نام، قرار دارد و از اماکن دیدنی اشکذر است و متشکل از بخش‌هایی همچون باغ، ساختمان‌های متعدد،
حمام، آب‌انبار، ساباط و کاروانسرا است. این مجموعه‌ی عظیم به دستور و نیابت «میرزا محمد مستوفی» از حاکمان وقت یزد احداث شده است. اثری برجای مانده از دوران حکومت قاجاریان و اواخر پادشاهی ناصرالدین شاه که در مسیر «قنات قدیمی حجت آباد»،
قرار دارد. ساختمان باغ این مجموعه دارای مساحتی ۱۴۰۰ متر مربع و در سه طبقه احداث شده ک
ه از قسمت‌هایی همچون سرسرا، هشتی، چندین اتاق، راهروهایی چهارگانه، ایوان و گنبد، تشکیل شده است. از ویژگی‌های جالب آن، تزئینات این باغ به وسیله‌ی آجر است که بسیار زیبا و هنرمندانه صورت گرفته و
به عنوان میراث ملی کشور، به ثبت رسیده است.
مسجد جامع اشکذر، از دیگر مکان های دیدنی در این شهرستان است که قدمت
آن به قرن نهم هجری قمری بازمی گردد. هرچند اطلاعات کافی در مورد معماری این سازه ی تاریخی،
در دسترس نیست؛ اما هنگام ورود به این مسجد قدیمی و با حضور در شبستان آن، محرابی از جنس سنگ مشاهده می شود که ازاره ی پیرامون آن با کاشی های شش ضلعی و در حاشیه ای از کاشی هایی به دو رنگ سیاه و سفید
معرق، مستور شده است. قدمت تزئینات کاشی کاری شده ی محراب به قرن نهم هجری قمری باز می گردد.
این محراب سنگی در کناره ای از کاشی معرق قرار گرفته و می توان روی آن کلماتی از قرآن مجید،
تصاویری از گیاهان و نقوش قندیل آویزانی را که در وسط نقر شده است، مشاهده کرد. متاسفانه محراب مذکور در سال ۱۳۴۵ هجری شمسی، شکسته شده است.
مسجد حاج رجبعلی اشکذر
مسجدی با شکوه، دارای ایوانی تابستانی و گرمخانه و چهار دری ورودی با ستون هایی
معتبر و صحن و گنبد. بانی مسجد حاج ملا رجبعلی فرزند میرزا عبدا… فراهانی الاصل مشهور به اشتری و در سال ۱۲۱۵ تا ۱۲۲۰ قمری ساخته شده است و از اماکن دیدنی اشکذر است. در ایوان تابستانی در داخل محراب سنگ مرمری نصب است
که میان آن نقش قندیل آویخته ای تراشیده شده و در حاشیه ان آیاتی از قرآن مجید نوشته شده است.
این مسجد دارای زیلوهایی است به تاریخ : ۱۲۲۰، ۱۲۴۷، ۱۲۵۸ و ۱۲۸۳ قمری که نام واقف
و موقوفات بر آن نقش بسته است. مسجد دارای وقف نامه معتبر، بلند بالا و طومار شکلی که تاریخ آن به سال ۱۲۲۷ قمری
می باشد. مسجد حاجی رجب علی اشکذر مربوط به دوره قاجار است و در اشکذریزد،
محله توده واقع شده و این اثر تاریخی از ۲ قسمت سردخانه و گرم خانه تشکیل شده است.
بقعه سلطان (محمود شاه) بندرآباد رستاق یکی از مجموعه‌های تاریخی
شهرستان اشکذر است که نیاز به معرفی و توجه بیشتری دارد این مجموعه تاریخی بسیار زیبا و ارزشمند
در روستایی به نام بندرآباد واقع‌شده است.
در این مجموعه محرابی به چشم می‌خورد که طرفین
آن دو اتاق کوچک با تزئینات کاشی فیروزه‌ای وجود دارد. در این بقعه آثار و قبور متعددی
دیده می‌شود که محل دفن عده‌ای از مشایخ سلسله دارائی است.این بنا که در روستای بندرآباد واقع شده است،
خانقاه شیخ تقی الدین دادامحمد (شیخداد) بوده است. از حیث نقشه ساختمانی و طرز بنا به مسجد شباهت کامل دارد.
مسجد ریگ
مسجد ریگ رضوانشهر از آثار تاریخی قرن نهم هجری قمری و از اماکن دیدنی اشکذر است که به علت هجوم ریگ،
تا سال ۱۳۷۰ هـ. ش در زیر شن مدفون بوده ولی چند سالی است که از زیر شن بیرون آمده است. در اطراف آن نیز تپه های ماسه ای فراوانی دیده می شود. بانی احتمالی مسجد ریگ رضوانشهر ، حاجی کمال الدین
است که قبر آن در وسط بقعه با خط نسخ خوش بر کاشی معرق خودنمایی می کند.
محراب مسجد هم مزیّن به کاشی کاری معرّق می باشد. البته در زمان بازسازی مسجد،
بقعه ای با ۲۳ قبر کاشی کاری شده نمایان شده که همگی بدون تاریخ هستند.
آب انبار هفت بادگیری عصرآباد متعلق به عهد مظفرالدین شاه قاجار می باشد
که در روستای عصر آباد زارچ قرار گرفته است. این آب انبار توسط یک زرتشتی و مخصوص زرتشتیان
همان روستا ساخته شده اما به دلیل قرارگیری بر سر راه قدیم و زیارتی یزد مشهد با وجود یک راه
ورودی، دو پاشیر جداگانه دارد که توسط تیغه ای آجری از هم جدا شده است. آب انبار هفت بادگیری عصر آباد ، نه تنها از نظر تعداد بادگیر رتبه اول را دارد،
بلکه جزو اندک آب انبارهای دو مخزنی ایران نیز محسوب می شود که به هم چسبیده اند.
ارتفاع بادگیرها از سطح زمین حدود شش متر می باشد. بادگیرها به شکل زیبایی تزیین شده اند و در نمایی دوردست هر هفت
بادگیر آن در یک ردیف به صف ایستاده اند که از شاهکارهای معماری ایران زمین به حساب می آیند. این بنا به شماره ۷۷۵۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
قلعه تاریخی ابراهیم آباد صدوق
قلعه تاریخی ابراهیم آباد در روستای ابراهیم آباد ، در دهستان رستاق شهرستان صدوق استان
یزد واقع شده است .این قلعه در قرن هفتم و هشتم هجری قمری ساخته شد .قلعه ابراهیم آباد بنای خشتی و گلی با سردر و رواق های آجری است و بخش های باقی مانده حکایت از آن دارد که قلعه دارای دو حصار بوده
و کاربری مسکونی داشته است و که تا چند دهه پیش تمامی اهل روستا در آن زندگی می کردند
و اکنون نیز جمعی از خانوار در آن زندگی می کنند و گسترش اساسی آن در یک دوره زمانی حکایت دارد .
تزئینات به کار رفته قلعه در کاربندی آجری سردر ورودی ، رواق های پیرامون ، هشتی ، کنگره های خشتی لبه های حصار و برج می باشد.
جاذبه ها -شعار سال-ساعدنیوز-تاپ تراول-ایران بهتر
نیک صالحی
