آیا خوردن دانه سیب خطرناک است؟/ آیا دانه سیب سمی است؟

دانه های سمی سیب حاوی چه سمی هستند؟

سیب میوه مغذی و پرطرفداری است که دارای تنوع ژنتیکی است و در طعم ها و رنگ های مختلف وجود دارد. سیب سرشار از آنتی اکسیدان است و از بدن در مقابل آسیب های ناشی از اکسیداتیو سرطان محافظت می کند، اکسیداتیو ناشی از سرطان می تواند منجر به بروز مشکلات جدی شود. یک اعتقاد قدیمی در بین مردم امریکا در مورد سیب این است که با خوردن روزی یک سیب به دکتر مراجعه نخواهید کرد.

ما زمانی که ک تکه بزرگ از سیب را با دندان هایتان گاز می زنید، با بخشی در مرکز سیب روبه رو خواهید شد که خیلی هم شیرین نیستند: دانه های کوچک سیاه در مرکز سیب. برخلاف بخش های شیرین میوه، دانه های سیب شیرین نیستند و حاوی ماده ای به نام آمیگدالین amygdalin است. آمیگدالین ماده ای است که در تماس با آنزیم گوارشی انسان سیانید cyanide آزاد می کند. اما مصرف تصادفی چند دانه سیب به ندرت منجر به مسمومیت مزمن می شود. 

ماده آمیگدالین به مقدار بسیار زیادی در دانه‌های سایر میوه ها، چون سیب، بادام، زردآلو، هلو و گیلاس وجود دارد و در صورت مصرف هسته این میوه‌ها و جویدن و قورت دادن آنها، آمیگدالین که بی ضرر است به سیانید هیدرو‍ژن تبدیل می‌شود.

سیانید چیست؟

سیانید یک ماده شیمیایی است که به عنوان یکی از کشنده ترین سموم شناخته می شود. این ماده در جنگ های شیمیایی و خودکشی های دسته جمعی استفاده شده است. بسیاری از ترکیباتی که حاوی سیانید هستند – و سیانول گلیکوزید نامیده می شوند – در طبیعت و اغلب در دانه میوه ها یافت می شوند. میگدالین یکی از آنهاست.  

دانه های سیب و دانه های سایر میوه ها دارای یک لایه بیرونی سخت هستند که در مقابل مایع گوارشی مقاوم است. اما اگر این دانه ها جویده شوند، آمیگدالین آن آزاد شده و در بدن سیانید تولید می کند. مقدار کم آن توسط آنزیم های بدن پاکسازی می شوند، اما مقادیر زیاد این سم می تواند خطرناک باشد.

چه مقدار سیانید می تواند خطرناک باشد؟  

به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها 1 تا 2 میلی گرم سیانید در هر یک کیلو گرم خوراکی برای یک مرد 70 کیلو گرمی کشنده است. اکثر سیب ها در مرکز خود حاوی 5 دانه هستند که این تعداد بر اساس سلامت گیاه و نوع متفاوت خواهد بود. برای اینکه این سم کشنده شود باید حدود 200 عدد از دانه های سیاه سیب بجوید یا بخش مرکزی 40 عدد سیب را جدا کرده و بخورید.

سیانید به قلب و مغز آسیب می زند و حتی منجر به کما و مرگ خواهد شد. توصیه می شود افراد از خوردن دانه های سیب و چند میوه دیگر از جمله حلو، زردآلو و گیلاس اجتناب کنند.

نشانه های مسمویت به سیانید به سرعت رخ می دهد. این نشانه ها عبارتند از تنگی نفس و تشنج که هر دو می توانند منجر به از دست رفتن هوشیاری شوند. 

سیانید یا همان سیانور یک ماده سمی بسیارخطرناک است و مصرف دوز‌های پایینی از آن می‌تواند باعث مرگ افراد شود.

از جمله عوارض جانبی مصرف دوز پایین سیانید می‌توان سردرد، تهوع، استفراغ، گرفتگی معده، سرگیجه، فلج اعضای بدن، نارسایی قلبی و ریوی، ضعف و سردرگمی را نام برد و در صورت مصرف دوز بالای این ماده شیمیایی و تاخیر در درمان امکان مسمومیت شدید و مرگ فرد وجود دارد. 

کارشناسان بررسی کرده اند که مقدار ۴۱ الی ۲۸۶ میلی گرم ماده سیانید موجود در دانه سیب برای مرگ یک فرد بالغ با وزن ۸۱ کیلوگرم کافی است. 

گروه‌هایی که نباید هسته سیب مصرف کنند کودکان، زنان باردار، افراد دچار ضعف سیستم ایمنی، مبتلایان به سرطان و سالمندان هستند. 

تنها حدود 0.2گرم الی 1.6گرم برای هر کیلو گرم از وزن یک فرد سیانید کافی است تا فرد دچار مسمومیت شدید و حتی مرگ ناگهانی شود.

در صورت قورت دادن کامل دانه سیب و نجویدن آن، آنزیم‌های موجود در معده آن را هضم کرده و خطری برای انسان ندارند، اما توصیه می‌شود افراد تا حد امکان از جویدن و خوردن هسته سیب خودداری کنند.

هر عدد سیب بین صفر تا ۲۰ عدد دانه دارد و در صورتی که فرد بیش از ۱۵۰ دانه که به طور تقریبی ۱۰۰ گرم می‌شود را مصرف کند با مسمومیت مرگبار ناشی از سیانید مواجه می‌شود.

به جز دانه سیب، پوست و گوشت این میوه کاملاً بی ضرر و برای سلامت بدن انسان بسیار مفید هستند.

به اشتباه برخی افراد گمان می‌کنند که مصرف مقدار کم سیانید موجود در سیب برای سلامت بدن مفید است که این تصور کاملاً اشتباه است و می‌تواند به تجربه‌ای گران و به قیمت از دست دادن جان آن‌ها تمام شود.

اگر به اشتباه یک الی چند عدد دانه سیب را مصرف کردید نگران نباشید، اما حتماً هنگام خوردن سیب دانه‌های آن را جدا کنید و با آرامش از طعم و خواص درمانی این میوه پرخاصیت لذت ببرید.

روغن دانه سیب مفید یا خطرناک؟ 

روغن دانه سیب یک محصول جانبی از پردازش آب سیب است. این روغن از پوست سیب خام به دست می آید. مقدار آمیگدال موجود در روغن دانه سیب خیلی کم است.

مردم از روغن دانه سیب برای عطر خوش آن، حالت دادن به موها و بهبود التهاب پوست استفاده می کنند. برخی بررسی ها نشان داده اند که این روغن منبع خوبی از آنتی اکسیدان است و می تواند به عنوان یک عامل ضد سرطان در نظر گرفته شود. برخی پژوهش های دیگر نیز نشان داده اند روغن دانه سیب دارای خاصیت ضد باکتریایی و ضد قارچ است.

منابع:

پرتال سیمرغ seemorgh.com

باشگاه خبرنگاران جوان